ترجمه و گردآوري
شركت مهندسي و مشاوره
محمود آسياچي
گرما
سرما
اشعه مضر
نور مرئي
آلودگي هوا
مسموميت حاد
مسموميت مزمن
گرد وغبار
گاز و بخار
بلند نمودن و حمل بار
نحوه استفاده از وسائل حفاظت فردي
سروصدا
يكي از عوامل زيان آور محيط كار سروصداي بيش از حد حاصل از ماشين آلات و ابزار مي باشد.
كار كردن در محيط هاي پر سروصدا باعث ايجاد موارد زير مي شود:
لرزش(ارتعاش)
كارگران بسته به نوع كار و ابزار كار يا محلي كه در آن كار مي كنند ،ممكن است تمام بدن و يا اعضاء بخصوصي از بدنشان در معرض لرزش قرار گيرد .
گروهي كه اعضاء بخصوصي از بدنشان (دستها و پاها)در معرض ارتعاش است مانند افرادي كه با مته هاي بادي كار مي كنند (معدنچيان)و يا نجار هايي كه با اره برقي كار مي كنند و همچنين گروهي نيز كه تمام بدنشان در معرض ارتعاش است مانن رانندگان ماشينها دچار مشكلاتي مي شوند كه بصورت زير بروز مي نمايد
كارگراني كه در مجاورت با گرما كار مي كنند مانند كارگران شاغل در كنار كوره ها،نانوايان،ريخته گرهاو… به دليل حرارت زياد محيط كار و عرق كردن بيش از حد مقدار زيادي از آب و املاح بدن خود را از دست ميدهند و با مشكلاتي مثل گرفتگي عضلاتي،درد هاي شديد در عضلات دست و پا و شكم روبرو مي گردند كه به آنان توصيه مي شود كه:
عوارض ديگر عبارتند از:
1-خستگي مخصوص
شروع اين عارضه به آهستگي پيدا مي شود و شخص از سرگيجه و خستگي و ضعف عمومي شكايت مي كنند.
2-گرمازدگي
اين عارضه معمولاً در كارگراني كه زير تابش مستقيم آفتاب كار مي كنند،ديده مي شود.
گرما زدگي بصورت ناگهاني ظاهر مي شود و پوست بسيار گرم وخشك بوده و درجه حرارت بدن گاهي تا 45 درجه هم ميرسد.
3-جوشهاي گرمايي
كارگراني كه در محيط هاي گرم كار مي كنند و رعايت بهداشت فردي را نمي نمايند مبتلا به جوشهاي قرمز رنگ مخصوصي درروي قفسه سينه مي شوند.
سرما
نمونه اي از كار گرانيكه در معرض سرما قراردارند عبارتند از:
1-كارگران راه داريها كه در مسير جاده هاي كوهستاني و مناطق سردسير مشغول بكارند.
2-كارگران معدن.
3-كارگران سرد خانه.
4-كارگران كشاورزي و جنگلكاري.
مواجهه با سرما باعث ايجاد سرمازدگي در اعضاء بي حسي و كرخي ودر نهايت يخ زدگي و مرگ مي شود.
اشعه هاي مضر
اين نوع اشع ها به دو دسته تقسيم مي شوند:
1-اشعه هايي كه مي توانند باعث تغييرات در سلولهاي بدن شده و ايجاد سرطان كنند مانند اشعه ايكس و اشعه هاي حاصل از مواد راديو اكتيو كه در مراكزي مانند راديو لوژي ها وجود دارد.
2-اشعه هايي كه بطور معمول سرطانزا نبوده ولي عوارض و اختلالي در بدن ايجاد مي كنند مانند نور مرئي،اشعه هاي مادون قرمز و ماورا بنفش .
نور مرئي(روشنايي)
تامين روشنايي كافي و مناسب در كارگاهها از مهمترين مسائل بوده كه بايد رعايت گردد.
تابش مستقيم و شديد نور به چشم باعث خيرگي چشم و از طرفي نور ناكافي موجب:
آلودگي هوا
يكي ديگر از عوامل زيان آورو خطرآفرين براي كارگران مواد شيميايي است كه به صورت جامد،مايع وبخار و تحت عنوان ماده اوليه مورد استفاده قرار مي گيرند ويا در جريان كار توليد مي شوند.
هر يك از مواد شيميايي داراي خطرات و زيانهايي است .درجه شدت يا ضعف زيان آوري اين مواد به بستگي دارد.
نوع ماده شيميايي :
بستگي به تركيب ماده شيميايي سميت آن براي انسان متفاوت است .برخي مواد مانند پاراتيون (يكي از سموم دفع آفات نباتي)مي تواند باعث مسموميت شديد و حتي مرگ شود.
برخي ديگر از موادشيميايي مانند مالاتيون(يكي ديگر از سموم دفع آفات نباتي)سميت آن بسيار ناچيز و در صورت رعايت نكات بهداشتي در انسان هيچگونه مسموميتي ايجاد نمي نمايد و همچنين مواد شيميايي مانند گاز دي اكسيد كربن در حد معمول آن زياني براي انسان ندارد ولي اگر مقدار آن در حدي افزايش يابد كه جاي اكسيژن موجود در هوا را بگيرد مي تواند سبب خفگي و مرگ شود.
بنابراين بايد:
راه ورود مواد شيميايي به بدن تاثير زيادي در بروز مسموميت دارد .از نظر بهداشت حفره ها مهمترين راه ورود به مواد شيميايي به بدن دستگاه تنفسي است .چرا كه اولاً بسياري از مواد در هوا پراكنده هستند و از طريق تنفس وارد بدن مي شود و ثانياً در صورت گذشتن از موانع تنفسي و رسيدن به كيسه هاي هوايي به راحتي جذب خون مي شوند و آثار خود را بر بدن برجاي ميگذارند .مثلاً در اثر سمپاشي هوايي پاراتيون يكي از مناطق ايران جهت وزش باد بنحوي بوده است كه باعث پراكنده شدن اين ماده سمي در منطقه مسكوني شده و تعداد زيادي از مردم در اثر استنشاق ذرات اين سم به هلاكت رسيده اند .مثال ديگر استنشاق بخارات حاصل از تينر ،بنزين و ساير حلالها است كه مي تواند فرد را دچار كم خوني نموده و بستگي به ميزان ورود اين مواد به بدن دچار اختلالات خفيف يا شديد عصبي ايجاد نمايد.
البته برخي ماده شيميايي از جمله سموم دفع آفات نباتي و حلالهاي صنعتي علاوه بر آنكه مي توانند از طريق تنفسي جذب خون شوند از طريق پوست نيز به راحتي جذب خون مي شوند و آثار خود را ظاهر مي سازند.
توصيه هاي بهداشتي درماني در هنگام بروز مسموميت حاد:
علائم مسموميت مزمن:
تماس با حلالها:
عوارض حاصل از تماس با حلالها در مقادير كم اما در مدت طولاني (مسموميت مزمن)
راه پيشگيري از عوارض ناشي از تماس طولاني مدت با حلالها.
1-گرد و غبار:
گرد و غبار از آسياب كردن مواد ،پرداخت كاري،كوبيدن و پر و خالي كردن كيسه هاي مواد آسياب شده بوجود مي آيد.
توجه كنيد:
2-دود فلزي يا دمه:
در اثر ذوب شدن جامدات ذراتي از آنها در هوا پراكنده مي شود كه به آن دود فلزي يا دمه مي گويند.
توجه:
3- گاز و بخار:
برخي مايعات مانند تينر ،بنزين ،ساير حلالهاي صنعتي اگر در ظرف درب باز باشد به سرعت تبخير شده و بوي آنها كاملاً در فضاي اتاق قابل تشخيص است.
برخي از گاز ها و بخارات داراي رنگ و بوئي مي باشند مانند گاز كلر (سمي،بوي تند ،بارنگ سبز)و عده اي از گازها فاقد رنگ و بوي خاص مي باشد بنابراين وجود آنها به آساني حس نمي شود .اين گازها در صورتي كه خاصيت سمي داشته باشند ،بسيار خطرناكند.
توجه:
مجاري تنفسي مانعي در راه عبور و ورود گازها و بخارات به انتهاي ريه نمي باشند.
علاوه بر خاصيت سمي برخي گازها و بخارات (مايعات قابل تبخير)دو خاصيت ديگر:
بايد مورد توجه قرار گيرد.
بطور كلي موادي براي جلوگيري از ابتلا به بيماري هاي ناشي از كار با مواد شيميايي و حوادث مربوطه بايد در نظر گرفت بشرح زير مي باشد:
بلند نمودن و حمل بار:
يكي از مهمترين مسائل كارگران در محيط هاي صنعتي ناراحتي هاي كمر و يا ديسك و عوارض آن برروي پاها مي باشد كه در اين نواحي باعث محدوديت حركت و فعاليت كارگر شده و نهايتاً منجر به غيبت از كار مي شود.كه در بعضي از مواقع يكي از مهمترين عوامل از كار افتادگي كارگر به حساب مي آيد
بنابراين در مورد بلند نمودن بار بايد اصول زير مد نظر قرار دارد:
1-نگه داشتن چانه به طرف داخل
2- نزديك شدن بار
3-نگه داشتن پشت بدن به حالت صاف و خم نمودن زانو به جاي خم كردن پشت وكمر
4-محكم گرفتن بار (تعبيعه دسته در بار)
5-برهم زدن تعادل در بار با استفاده نيروي وزن بدن
6-بلند نمودن بار با استفاده از پا تا جائيكه ممكن است
منابع و ماخذ