مدل تعالی سازمانی (EFQM:2010)- بخش دوم

معیار 3- کارکنان
تعریف
سازمان های متعالی کارکنان خود را ارج می نهند و فرهنگی را ایجاد می کنند که دستیابی به اهداف سازمانی و شخصی در بردارنده منافع طرفین، میسر شود. آنها قابلیت های کارکنان خود را توسعه داده و عدالت و برابری را ترویج می دهند. این سازمان ها با کارکنان خود به گونه ای ارتباط برقرار کرده و ایشان را مورد تشویق، قدردانی و مراقبت قرار می دهند که آنها را برانگیزانند، در انها تعهد ایجاد کرده و قادرشان سازند تا از مهارت ها و دانش خود در راستای منافع سازمان استفاده کنند.
3a -برنامه های کارکنان، استراتژی سازمان را پشتیبانی می کند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- سطوح عملکردی کارکنان را که برای دستیابی به اهداف استراتژیک مورد نیاز است به روشنی تعریف می کنند.
2- برنامه های کارکنان را با استراتژی، ساختار سازمانی، تکنولوژی های نوین و فرآیندهای کلیدی همسو می کنند.
3- کارکنان و نمایندگان آنها را در توسعه و بازنگری استراتژی، خط مشی ها و برنامه های کارکنان و اتخاذ رویکردهای خلاقانه و نوآورانه در مواقع مقتضی بطور فعال مشارکت می دهند.
4- استخدام، توسعه کارراهه، جابجایی و برنامه ریزی جانشینی که توسط خط مشی های مناسب پشتیبانی می گردند را به گونه ای مدیریت می کنند که از وجود عدالت و فرصت های برابر اطمینان حاصل شود.
5- از نظر سنجی ها و سایر اشکال بازخور کارکنان برای بهبود استراتژی، خط مشی ها و برنامه های کارکنان استفاده می کنند.
3b -دانش و قابلیت های کارکنان توسعه می یابد.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- مهارت ها و شایستگی های مورد نیاز را برای دستیابی به ماموریت،چشم انداز و اهداف استراتژیک درک میکنند.
2- اطمینان می یابند که برنامه های آموزش و توسعه، کمک می کنند تا کارکنان با نیازهای مهارتی و قابلیتی آتی سازمان تطبیق یابند.

3- اهداف فردی و تیمی را با اهداف سازمان همسو و آنها را به موقع بازنگری و به روز رسانی می کنند.
4- کارکنان را ارزشیابی کرده و کمک می کنند عملکردشان را بهبود دهند تا قابلیت جابجایی و اشتغال خود را
بهبود داده و نگهداری کنند.
5- اطمینان می یابند که کارکنان ابزارها، شایستگی ها، اطلاعات و اختیارات لازم را دارند تا مشارکت شان را
حداکثر سازند.
3c -کارکنان همسوشده، مشارکت داده شده و توانمند می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- اطمینان می یابند که کارکنان در سطح فردی و تیمی با ماموریت، چشم انداز و اهداف استراتژیک سازمان کاملا همسو هستند.
2- فرهنگی را ایجاد می کنند که در آن در خدمت بودن، مهارت ها، استعدادها و خلاقیت کارکنان توسعه یافته و ارج نهاده می شود.
3- کارکنان خود را ترغیب می کنند که خالق و سفیر موفقیت های مداوم سازمان باشند.
4- اطمینان می یابند که کارکنان دارای مدل ذهنی باز بوده و از خلاقیت و نوآوری برای پاسخدهی سریع به چالش هایی که با آن روبرو می شوند، استفاده می کنند.
5- فرهنگ کارآفرینی را برای نوآوری در همه ابعاد سازمان به وجود می آورند.
6- کارکنان خود را در بازنگری، بهبود و بهینه نمودن مستمر اثربخشی و کارایی فرآیندهای سازمان مشارکت فعال میدهند.
3d- کارکنان در سراسر سازمان به طور اثربخش ارتباط برقرار می کنند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- نیازها وانتظارات ارتباطی کارکنان خود را درک می کنند
2- استراتژی ارتباطات، خط مشی ها، برنامه ها و کانال های مرتبط را بر مبنای نیازها و انتظارات ارتباطی توسعه میدهند
3- جهت گیری و تمرکز استراتژیک روشنی را با کارکنان در میان می گذارند تا اطمینان حاصل کنند که کارکنان ماموریت، چشم انداز، ارزش ها و اهداف را درک کرده اند.
4- اطمینان می یابند که کارکنان سهم خود را در موفقیت مستمر سازمان درک کرده و می توانند آنرا نشان دهند.
5- برای ایجاد گفتمان در سراسر سازمان، امکان به اشتراک گذاشتن اطلاعات، دانش و بهترین تجارب را فراهم و ترغیب می کند.

3e- کارکنان تشویق، قدردانی و مراقبت می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- جبران خدمت، مزایا، آرایش مجدد نیروی کار، تعدیل ها و سایر امور کارکنان را با استراتژی و خط مشی ها همسو می کنند تا توانمندسازی کارکنان و مشارکت فعال آنها ارتقا یافته و تداوم یابد.
2- رویکردهایی اتخاذ می نمایند که از توازن مسئولانه کار زندگی برای کارکنان خود اطمینان یابند. –
3- از وجود گوناگونی در کارکنان خود اطمینان حاصل نموده و از آن استقبال می کنند.
4- از داشتن یک محیط کار ایمن و سالم برای کارکنان خود اطمینان می یابند.
5- کارکنان خود را به مشارکت در فعالیتهایی که به جامعه ای وسیع تر کمک می نماید تشویق می کنند.
6- فرهنگی از پشتیبانی، قدردانی و توجه متقابل را بین افراد وتیم ها ترویج می کنند.

معیار 4- شراکت ها و منابع
تعریف
سازمان های متعالی شراکتهای بیرونی، تامین کنندگان و منابع درونی را به منظور پشتیبانی از استراتژی و خط مشی ها و اجرای اثربخش فرآیندها، برنامه ریزی و مدیریت می کنند. این سازمان ها از مدیریت اثربخش پیامدهای زیست محیطی و اجتماعی توسط آنها (شراکت های بیرونی، تامین کنندگان و منابع درونی) اطمینان می یابند.
4a -شرکا و تامین کنندگان برای منافع پایدار مدیریت می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- شرکا و تامین کنندگان را در راستای استراتژی سازمان، بخش بندی و تفکیک می کنند و خط مشی ها و فرآیندهای مناسب را برای مدیریت اثربخش آنها بکار می گیرند.
2- رابطه ای پایدار با شرکا و تامین کنندگان مبتنی بر گشودگی، اعتماد و احترام متقابل ایجاد می کنند.
3- شبکه های گسترده ای را بنا می کنند تاآن ها را برای شناسایی فرصت های بالقوه شراکت توانمند کند
4- درک می کنند که شراکت ها همکاری بلند مدت و تقویت ارزش پایدار را در بر دارد. می دانند که هدف بنیادین شان چیست و در جستجوی شرکایی هستند که قابلیت ها و توانایی سازمان را در خلق ارزش برای ذی نفعان، تقویت کنند
5- شراکت هایی را توسعه می دهند که به طور نظام مند ارائه ارزش های بهبود یافته برای ذی نفعان شان را از طریق شایستگی ها، هم افزایی ها و فرآیندهای به هم پیوسته میسر می سازد.
6- برای دستیابی به منافع متقابل، با شرکا همکاری کرده و با تخصص، منابع و دانش برای دستیابی به اهدافمشترک از یکدیگر حمایت می کنند.

4b- منابع مالی برای تضمین موفقیت پایدار مدیریت می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- استراتژی ها، خط مشی ها و فرآیندهای مالی را برای پشتیبانی از استراتژی کلی سازمان توسعه داده و اجرا می کنند.
2- فرآیندهای برنامه ریزی، کنترل، گزارش دهی و بازنگری مالی را طراحی می کنند تا بهره برداری کارا و اثربخش از منابع را بهینه کنند.
3- فرآیندهای حاکمیتی مالی را متناسب با تمام سطوح مرتبط سازمان برقرار و اجرا می کنند.
4- سرمایه گذاری و برداشت سرمایه از دارایی های مشهود و نامشهود را با در نظر گرفتن آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بلند مدت آنها، ارزیابی، انتخاب و صحه گذاری می کنند.
5- سطح بالایی از اعتماد ذی نفعان را از طریق اطمینان دادن آنکه ریسک ها شناسایی شده و بطور مناسبی در طول همه فرآیندهای سازمان مدیریت شده اند، تامین می کنند
6- از همسویی بین تحقق اهداف بلند مدت و دوره های کوتاه مدت برنامه ریزی مالی، اطمینان می یابند.
4c -ساختمان ها، تجهیزات، مواد و منابع طبیعی به روشی پایدار مدیریت می شوند

در عمل، سازمان های متعالی:
1- استراتژی و خط مشی های پشتیبان برای مدیریت ساختمان ها، تجهیزات و مواد که استراتژی کلی سازمان را پشتیبانی می کند، توسعه داده و اجرا می کنند.
2- از دارایی های مشهود مشتمل بر ساختمان ها، تجهیزات و مواد استفاده بهینه کرده و چرخه عمر و امنیت فیزیکی آنها را به طور اثربخش مدیریت می کنند.
3- نشان می دهند که پیامدهای عملیات خود را بر بهداشت عمومی، ایمنی و محیط زیست فعالانه مدیریت می کنند.
4- هر گونه آثار نامطلوب عملیات سازمان را بر جامعه و کارکنان اندازه گیری کرده و مدیریت می کنند.
5- خط مشی ها و رویکردهای مناسبی را برای کمینه سازی پیامدهای زیست محیطی محلی و جهانی شامل تعیین اهداف چالشی برای رعایت استانداردها و الزامات قانونی یا فراتر رفتن از آنها، بکار گرفته و اجرا میکنند.

4d -تکنولوژی برای پشتیبانی از تحقق استراتژی مدیریت می شود.
در عمل، سازمان های متعالی:

استراتژی و خط مشی های پشتیبان را برای مدیریت سبد تکنولوژی، که از استراتژی کلی سازمان حمایت می کند، توسعه و اجرا می کنند.
1- از تکنولوژی، شامل فرآیندهای متکی بر تکنولوژی اطلاعات برای پشتیبانی و بهبود اداره اثربخش سازمان استفاده می کنند.
2- سبد تکنولوژی خود شامل بهره گیری بهینه از تکنولوژی های موجود و نیز جایگزینی تکنولوژی های منسوخ را مدیریت می کنند.
3- کارکنان و سایر ذینفعان مربوطه را به منظو حداکثر سازی منافع ایجاد شده در توسعه و جاری سازی تکنولوژی های نوین بطو فعال مشارکت میدهند.
4- تکنولوژی جایگزین و نوظهور را با توجه به پیامدهای آنها بر عملکرد و قابلیت های سازمانی و محیط زیست، شناسایی و ارزیابی می کنند.
5- از تکنولوژی برای پشتیبانی از خلاقیت و نوآوری استفاده می کنند.
4e- اطلاعات و دانش برای پشتیبانی از تصمیم گیری اثربخش و ایجاد قابلیت سازمانی، مدیریت می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- از تامین اطلاعات درست و کافی برای رهبرانشان به منظور حمایت از آنها در تصمیم گیری موثر و به موقع و توانمندسازی آنها در پیش بینی اثربخش عملکرد آتی سازمان اطمینان می یابند.
2- داده ها را به اطلاعات و در موارد مربوطه به دانش تبدیل کرده تا بتوانند آنها را به اشتراک گذاشته و بطور اثر بخش استفاده کنند.
3- شبکه هایی را برای شناسایی فرصت های نوآوری بر اساس علائم دریافتی از محیط درونی و بیرونی ، ایجاد و مدیریت می کنند.
4- نوآوری را به گونه ای بکار می گیرند که از تغییرات فنی فراتر رفته و راه های جدید خلق ارزش برای مشتریان، راه های نوین انجام کار و راه های جدید ایجاد شراکت ها، منابع و شایستگی ها را نمایان می سازد.
5- از داده های مربوط به عملکرد جاری و قابلیت های فرایندها به منظور شناسایی فرصت های نوآوری و ایجاد آن استفاده می کنند.
6- دسترسی به اطلاعات و دانش مربوطه را ضمن حصول اطمینان از امنیت و حفاظت دارایی های معنوی ، برای کارکنان و کاربران بیرونی تامین و پایش می کنند.

معیار 5 -فرآیندها، محصولات وخدمات
تعریف
سازمان های متعالی فرآیندها، محصولات و خدمات خود را به منظور خلق ارزش فزاینده برای مشتریان و سایر ذی نفعان خود طراحی ومدیریت کرده و بهبود می بخشند.

5a- فرآیندها، به منظور بهینه سازی ارزش برای ذی نفعان، طراحی و مدیریت می شوند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- فرآیندهای به هم پیوسته خود، شامل فرآیندهایی که فراتر از مرزهای سازمانی می روند را به عنوان بخشی از
کل سیستم مدیریت تجزیه و تحلیل، طبقه بندی و اولویت بندی کرده و برای مدیریت و بهبود اثربخش آنها، رویکردهای مناسبی بکار می گیرند.
2- مالکیت فرآیندها و نقش ها و مسئولیت ها در توسعه، نگهداری و بهبود چارچوب فرآیندهای کلیدی را به روشنی تعریف می کنند.
3- شاخص های معنادار عملکرد و دستاوردهای فرایندها را که به روشنی با اهداف استراتژیک مرتبط شده اند را توسعه می دهند.
4- از طریق فرآیندهای توانمندساز نوآوری، ایده های جدید را محقق می کنند به گونه ای که با ماهیت و اهمیت تغییراتی که ایجاد می کنند، سازگار باشد.

5- پیامد و ارزش افزوده نوآوری ها و بهبودهای اعمال شده درفرآیندها را ارزیابی می کنند
5b -محصولات و خدمات به منظور خلق ارزش بهینه برای مشتریان توسعه می یابند.

در عمل، سازمان های متعالی:
1- تلاش میکنند تا برای مشتریان خود نوآوری و خلق ارزش نمایند.
2- از تحقیقات بازار، نظرسنجی از مشتریان و سایر اشکال بازخورد برای پیش بینی و شناسایی بهبودهایی که هدف آنها ارتقای سبد محصولات و خدمات می باشد، استفاده می کنند.
3- کارکنان، مشتریان ،شرکا و تامین کنندگان خود را در توسعه محصولات، خدمات و تجربه های جدیدی و نوآورانه برای هر دو گروه مشتریان فعلی و جدید بطور فعال مشارکت می دهند.
4- تاثیرات و توان بالقوه تکنولوژی های نوین را در محصولات و خدمات درک و پیش بینی می کنند.
5- ا ز خلاقیت برای طراحی و توسعه محصولات و خدمات جدید و نوآورانه با همکاری مشتریان، شرکا یا سایر ذی نفعان استفاده میکنند.
6- هر گونه پیامد چرخه عمر محصولات و خدمات را بر پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی لحاظ می کنند.
5c-محصولات و خدمات به طور اثربخش ترویج و بازاریابی می شوند.

درباره نویسنده: دکتر محمود آسیاچی

مطالب زیر را حتما بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *